Siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp, tăng hiệu quả chẩn đoán k giáp

• 2025/05/30 09:04

Với sự phát triển vượt bậc của Y học, kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp cho phép đánh giá mức độ cứng của mô, được giới chuyên gia nhận định như một bước ngoặt trong chẩn đoán và điều trị u giáp, K giáp. Đặc biệt, ứng dụng này mang lại lợi ích rất lớn cho bệnh nhân có cấu trúc đa nhân tuyến giáp, giúp định vị chính xác vùng tổn thương khu trú và thu hẹp chỉ định sinh thiết không cần thiết. 

Để tìm hiểu kỹ hơn kỹ thuật siêu âm tuyến giáp, chúng tôi có cuộc trao đổi với BSCKI Bùi Đăng Tôn, Phó Trưởng Khoa Thăm dò chức năng – Bệnh viện Bãi Cháy Quảng Ninh.

PV: Thưa bác sĩ, kỹ thuật siêu âm này thường được áp dụng cho những trường hợp bệnh lý tuyến giáp nào, bệnh nhân có dấu hiệu gì sẽ được chỉ định?

Siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp là phương pháp hiện đại thường được chỉ định, ứng dụng trong các trường hợp bệnh nhân có bệnh lý u tuyến giáp, có dấu hiệu lồi cổ trên lâm sàng hoặc kiểm tra sức khỏe phát hiện nhân giáp trên siêu âm thông thường (2D), thì siêu âm đàn hồi mô sẽ cung cấp thêm những thông tin để định hướng về mức độ lành hay ác tính của nhân dựa trên độ đàn hồi, độ cứng của mô tuyến giáp.  

PV: Bằng cơ chế nào mà kỹ thuật này có thể xác định được độ đàn hồi, độ cứng của mô tuyến giáp? Điều này có ý nghĩa quan trọng gì trong việc thăm khám cho người bệnh u tuyến giáp?

Kỹ thuật siêu âm này giúp đánh giá độ cứng của mô thông qua mức độ đàn hồi của mô khi chịu tác động của lực cơ học, hình ảnh của sóng âm sẽ bị biến dạng, sóng này được thu lại và tính toán vận tốc để cung cấp thông tin cho chẩn đoán.

Các mô bệnh lý có thể có cùng độ phản hồi âm, nhưng chúng có độ cứng khác nhau, các mô càng ác tính thì độ cứng càng tăng và vận tốc sóng biến dạng càng tăng. Vì vậy khi đánh giá được độ cứng của mô tổn thương sẽ cung cấp thêm thông tin về bản chất của mô đó.

Siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt với những bệnh nhân có cấu trúc đa nhân tuyến giáp, các nhân thành phần có tính chất khác nhau, thì siêu âm đàn hồi mô có thể đo và định hướng được nhân nào là nhân nguy cơ cao, nhân nào là nhân có thể theo dõi. Với nhân nguy cơ cao thì có thể định hướng vùng khu trú của nhân, từ đó hỗ trợ cho bác sĩ đưa ra chỉ định chọc hút chính xác hơn và giãn cách các chỉ định đó. 

PV: Nếu so với các kỹ thuật siêu âm thông thường thì kỹ thuật này có ưu điểm vượt trội gì? 

Với những trường hợp mô bệnh lý có cùng độ phản hồi âm thì trên hình ảnh siêu âm 2D khó phân biệt tính chất lành tính hay ác tính. Siêu âm Doppler có thể hỗ trợ thêm cho nhận định dựa vào những khối u ác thường tăng sinh mạch máu nhiều trên siêu âm Doppler. Tuy nhiên, nhiều trường hợp sự tăng sinh mạch máu đó cũng không rõ ràng nên vẫn gây khó khăn khi nhận định tính chất lành tính hay ác tính. Do vậy, điểm vượt trội của Siêu âm đàn hồi mô sẽ giúp bổ sung thêm thông tin về đặc tính của mô tổn thương để làm tăng khả năng chẩn đoán, hạn chế sinh thiết không cần thiết hoặc những trường hợp cần sinh thiết sẽ biết được vị trí có nguy cơ cao trong chính khối u đó để lấy bệnh phẩm chính xác hơn.

PV: Với nhiều ưu điểm vượt trội như vậy thì không biết kỹ thuật này đã được đưa vào áp dụng tại BV Bãi Cháy chưa ạ? 

Tại BV Bãi Cháy, chúng tôi đã triển khai, đưa vào áp dụng thường quy kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp bằng công nghệ siêu âm đàn hồi mô định lượng ARFI (Acoustic Radiation Forse Impulse). Đây là công nghệ vượt trội và tiên tiến nhất trong siêu âm có thể cho phép chúng ta "sờ ảo" vào các vùng mô của cơ thể để xác định được tính chất của vùng mô quan tâm. Hệ thống siêu âm cao cấp tích hợp đo đàn hồi mô giúp hỗ trợ phân biệt giữa tổn thương lành tính và ác tính, từ đó gợi ý cho bác sĩ có các phương pháp can thiệp và theo dõi diễn tiến bệnh chặt chẽ và chính xác nhất.

BSCKI Bùi Đăng Tôn đang siêu âm đàn hồi mô tuyến giáp cho bệnh nhân tại Bệnh viện Bãi Cháy.

Với thống máy siêu âm Siemens Acuson Redwood, giúp các bác sĩ đo độ cứng của u tuyến giáp một cách chính xác nhất. Từ đó có thể chẩn đoán, xây dựng một phác đồ điều trị hợp lý và hiệu quả cho người bệnh. 

Trường hợp bệnh nhân có khối u lành tính tuyến giáp thì sẽ được chỉ định theo dõi định kỳ 6 tháng, 12 tháng, giúp hạn chế sinh thiết không cần thiết mà không bỏ sót tổn thương. Với những bệnh nhân có giá trị đàn hồi > 3.54m/s ( mét/giây), phân độ TIRADS 4 trở lên sẽ được tư vấn xét nghiệm tế bào, mô bệnh học chẩn đoán xác định ung thư. Từ kết quả siêu âm đàn hồi mô và phân độ TIRADS, kết quả chẩn đoán ung thư đạt độ nhạy: 91,7%, độ đặc hiệu: 98,3%. Đã có hàng trăm bệnh nhân được chẩn đoán sớm ung thư tuyến giáp, được phẫu thuật triệt để tại Bệnh viện Bãi Cháy nhờ sự hỗ trợ đắc lực của kỹ thuật siêu âm mới này. 

PV: Xin cảm ơn bác sĩ có những chia sẻ hữu ích.

Minh Khương